10 เรื่องจริงของฟ้าทะลายโจร รู้ก่อนกินอย่างปลอดภัย ไม่เสี่ยงใช้ผิด ๆ

          มีหลายประเด็นเกี่ยวกับสรรพคุณของฟ้าทะลายโจรที่ยังไม่กระจ่าง นำมาซึ่งการใช้ฟ้าทะลายโจรอย่างไม่เหมาะสม แทนที่จะได้ประโยชน์ต่อตัวเอง

          กระแสข่าวฟ้าทะลายโจรต้านหวัด และยังป้องกันไวรัสโคโรน่าได้ ทำให้สมุนไพรอย่างฟ้าทะลายโจรขายดิบขายดี ขาดตลาด ถึงขั้นมีการกักตุนสินค้าเพื่อจำหน่ายในราคาสูงอีกด้วย แต่ก่อนที่จะซื้อฟ้าทะลายโจรมากินตามกระแส ลองมาเคลียร์ใจกับ 10 เรื่องจริงของฟ้าทะลายโจรกันหน่อย จะได้ใช้ฟ้าทะลายโจรอย่างได้ประโยชน์ที่แท้จริง ไม่เสี่ยงอันตรายต่อร่างกาย

1. ฟ้าทะลายโจรช่วยป้องกัน-รักษาโควิด 19 จริงไหม

          จากการศึกษาของกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ร่วมกับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เผยว่า สารสกัดสารแอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) ในฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโควิด 19 และยับยั้งการแบ่งตัวของโคโรนาไวรัส 2019 ได้ แต่ไม่พบสรรพคุณในการป้องกันการติดเชื้อโควิด ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้รับประทานฟ้าทะลายโจรป้องกันโควิด แต่สามารถรับประทานหากเริ่มมีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ คือ มีไข้ เจ็บคอ ไอ อ่อนเพลีย หรือปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ


          โดยรับประทานฟ้าทะลายโจรครั้งละ 4 แคปซูล วันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน ส่วนสารสกัดฟ้าทะลายโจร ให้กินครั้งละ 1-2 แคปซูล เพื่อให้ได้รับสารสำคัญแอนโดรกราโฟไลด์ประมาณ 20 มิลลิกรัม/ครั้ง วันละ 3 ครั้ง หลังอาหาร การรับประทานยาทั้งสองแบบในขนาดที่แนะนำ จะให้สารแอนโดรกราโฟไลด์ประมาณ 60 มิลลิกรัม/วัน แต่หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 2 วัน ให้รีบพบแพทย์  

          อย่างไรก็ตามผลการศึกษาดังกล่าวยังเป็นเพียงการศึกษาเบื้องต้นในหลอดทดลองเท่านั้น จำเป็นต้องทำการศึกษาในคนต่อไป และย้ำอีกครั้งว่าฟ้าทะลายโจรไม่มีสรรพคุณในการป้องกันโควิด ดังนั้นไม่จำเป็นต้องกินฟ้าทะลายโจรทุกวัน เพราะการกินฟ้าทะลายโจรติดต่อกันนาน ๆ อาจมีผลข้างเคียงที่เป็นโทษต่อร่างกายได้

2. ฟ้าทะลายโจร ต้านหวัดได้จริงแค่ไหน

          ประเด็นนี้ไว้ใจได้เลยค่ะ เพราะฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติ ที่มีข้อบ่งชี้ในการบรรเทาอาการหวัด (Common Cold) เช่น ไข้ มีน้ำมูก และอาการเจ็บคอได้ ดังนั้นเมื่อมีอาการหวัดดังกล่าว สามารถกินฟ้าทะลายโจรแก้หวัดได้ตั้งแต่ที่เริ่มมีอาการ โดยฟ้าทะลายโจรจะช่วยย่นระยะเวลาการป่วยให้น้อยลง จากที่จะมีอาการหวัด 3-4 วัน ก็อาจเหลือเพียง 1-2 วัน

3. ไม่ป่วยกินได้หรือเปล่า

          แม้ฟ้าทะลายโจรจะเป็นสมุนไพร แต่การกินฟ้าทะลายโจรโดยไม่จำเป็นก็ไม่ควรทำ เพราะอาจเป็นภาระให้ตับกับไตเปล่า ๆ เว้นแต่ว่า เป็นคนในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กอายุ 4 ขวบขึ้นไปที่มีภาวะภูมิแพ้ ผู้สูงอายุที่ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ และผู้ที่ทำงานในสถานที่ที่มีคนแออัด เช่น ขับรถโดยสาร ทำงานในโรงพยาบาล ทางอภัยภูเบศรก็แนะนำว่า สามารถกินฟ้าทะลายโจรขนาดต่ำ วันละ 1 เม็ด วันเว้นวัน นาน 3 เดือน ในช่วงที่มีการระบาดได้ เพื่อเสริมภูมิคุ้มกันให้ตัวเอง

4. ฟ้าทะลายโจร สรรพคุณมีอะไรบ้าง

          นอกจากรักษาหวัดแล้ว ฟ้าทะลายโจรยังมีสรรพคุณต้านไวรัส โดยเฉพาะไวรัสชนิดที่ทำให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ช่วยระงับอาการอักเสบในร่างกาย และแก้การติดเชื้อ เช่น ท้องเสีย โรคกระเพาะ หรือลำไส้อักเสบ รวมทั้งเสริมภูมิต้านทานโรคได้

          – ฟ้าทะลายโจร สมุนไพรต้านหวัด ต้านไวรัส ลดอาการอักเสบที่ปอด

5. คนท้องกินฟ้าทะลายโจรได้ไหม

          แม่ท้องและหญิงให้นมบุตรไม่ควรกินฟ้าทะลายโจร เพราะอาจเกิดผลกระทบต่อเด็กในครรภ์ได้ โดยทำให้เสี่ยงต่อภาวะพิการ นอกจากนี้สมุนไพรใด ๆ ก็ตาม จัดเป็นยาชนิดหนึ่งเหมือนกัน ดังนั้นก่อนรับประทานอาหารเสริม ยา หรือสมุนไพรตัวไหน ก็ควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรทุกครั้ง เพื่อป้องกันผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์

6. ป่วยโรคไหนต้องระวังการใช้ฟ้าทะลายโจร

          นอกจากหญิงตั้งครรภ์แล้ว ผู้ป่วยที่ควรระวังการใช้ฟ้าทะลายโจร เพราะอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ มีดังนี้

          – ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากติดเชื้อ Streptococcus group A

          – ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคไตอักเสบ เนื่องจากเคยติดเชื้อ Streptococcus group A

          – ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคหัวใจรูมาติก

          –  ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอ เนื่องจากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย และมีอาการรุนแรง เช่น มีตุ่มหนองในคอ มีไข้สูง หนาวสั่น

          – ผู้ที่เป็นความดันต่ำ หรือรับประทานยาลดความดันโลหิต เนื่องจากฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ลดความดันเลือดได้

          – ผู้ที่กินยาละลายลิ่มเลือด เช่น วาร์ฟาริน

          – ผู้ที่มีการทำงานของตับและไตผิดปกติ

7. วิธีรับประทานฟ้าทะลายโจรที่ถูกต้อง

          กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก แนะนำให้ผู้ที่เริ่มมีอาการไอ เจ็บคอ เป็นหวัด หรือมีน้ำมูกใส รับประทานฟ้าทะลายโจรทันที จะเห็นผลดีกว่ามารับประทานเมื่อป่วยหลายวันแล้ว โดยมีขนาดรับประทาน ดังนี้

          – แคปซูลผงยา ขนาด 500 มิลลิกรัม รับประทานครั้งละ 3 แคปซูล (หรือตามปริมาณของขนาดแคปซูลที่ใช้บรรจุ เพื่อให้ได้รับปริมาณยาครั้งละ 1,500 มิลลิกรัม) วันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน รวม 6,000 มิลลิกรัมต่อวัน

          – แคปซูลสารสกัดฟ้าทะลายโจร (ที่มีแอนโดรกราโฟไลด์ 9-10 มิลลิกรัม หรือ 20 มิลลิกรัมต่อแคปซูล) รับประทานครั้งละ 1 หรือ 2 แคปซูล (เพื่อให้ได้รับแอนโดรกราโฟไลด์ 18-20 มิลลิกรัมต่อครั้ง) วันละ 3 ครั้ง

8. กินติดต่อกันได้นานขนาดไหน

          แนะนำให้กินฟ้าทะลายโจรแก้หวัดติดต่อกันได้ 3 วัน แต่หากอาการไม่ดีขึ้นเลย ควรหยุดกินฟ้าทะลายโจรและพบแพทย์ เพราะอาจเป็นอาการหวัดที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ไม่ใช่เชื้อไวรัส ซึ่งต้องใช้ยาคนละตัวในการรักษา   

9. ผลข้างเคียงจากฟ้าทะลายโจรที่อาจเกิดขึ้นได้

          ฟ้าทะลายโจรอาจทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องเดิน ปวดเอว วิงเวียนศีรษะ หรือใจสั่น ในผู้ป่วยบางราย หรือสำหรับคนที่รับประทานติดต่อกันนานเกินไป อาจมีอาการแขน-ขาชา  อ่อนแรง หรือรู้สึกหนาวเย็นภายในได้ เพราะฟ้าทะลายโจรเป็นสมุนไพรรสขมจัด มีฤทธิ์เย็น

10. เมื่อใดควรหยุดกิน

          หากกินฟ้าทะลายโจรแล้วพบว่ามีอาการคัน มีผื่นขึ้นตามตัว เป็นลมพิษ หน้าบวม ริมฝีปากบวม หรือมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน รวมไปถึงเกิดอาการข้างเคียงดังข้อที่ 9 ให้หยุดใช้ฟ้าทะลายโจรทันที

          สมุนไพรทุกชนิดมีข้อดี ก็ย่อมมีข้อที่ควรระวัง ที่สำคัญถึงจะเป็นสมุนไพรแต่ก็อาจไม่ดีกับทุกคนก็ได้ ดังนั้นไม่ว่าจะใช้สมุนไพร อาหารเสริม หรือยา ก็ควรต้องปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อน เพื่อให้เราได้รับประโยชน์จากสิ่งนั้น ๆ ที่สำคัญยังเป็นการป้องกันความเสี่ยงต่อสุขภาพที่เราอาจคาดไม่ถึงด้วย

*หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 20 เมษายน 2563

ขอขอบคุณข้อมูล
, เฟซบุ๊ก กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก, เฟซบุ๊ก กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก, เฟซบุ๊ก สมุนไพรอภัยภูเบศร, เฟซบุ๊ก กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก